H Ιντερπόλ αναζητά κλεμμένο θησαυρό

απο το artnews.gr Σε επιφυλακή βρίσκεται η Ιντερπόλ και οι τοπικές αστυνομικές δυνάμεις για την εξαφάνιση του «Θησαυρού της Βεγγάζης», που εκλάπη στις 25 Μαΐου από θησαυροφυλάκιο τράπεζας στο κέντρο της πόλης. Το γεγονός δε δημοσιοποιήθηκε τότε, καθώς το επίκεντρο της προσοχής ήταν οι συγκρούσεις μεταξύ των επαναστατικών δυνάμεων και των καθεστωτικών. Ο κλεμμένος θησαυρός, που περιλαμβάνει ελληνικά και ρωμαϊκά χρυσά αντικείμενα, φυλασσόταν σε δυο κλειδωμένα (με λουκέτο) στρατιωτικά μπαούλα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και σε ένα θησαυροφυλάκιο. Δεν εκτέθηκε ποτέ στη Λιβύη και η ύπαρξή του είχε σχεδόν ξεχαστεί από όλους, εκτός από τους αρχαιολόγους. Ο Francesco Bandarin, υπεύθυνος πολιτισμού της Unesco, σε συνεργασία με Λίβυους αρχαιολόγους, είναι αποφασισμένος να τον εντοπίσει. Η Ιντερπόλ έχει θέσει σε ετοιμότητα 188 στρατιωτικές μονάδες της χώρας. Μέχρι στιγμής οι πληροφορίες είναι πολύ λίγες, έχουν προκύψει όμως νέα στοιχεία από την έρευνα της Ιταλίδας αρχαιολόγου, Serenella Ensoli, διευθύντριας της ιταλικής αρχαιολογικής αποστολής της Νάπολης στην Κυρήνη. Οι αρχαιότητες είχαν δοθεί για φύλαξη στο θησαυροφυλάκιο της Εθνικής Εμπορικής Τράπεζας, στην οδό Omar al-Mukhtar, στο κέντρο της Βεγγάζης. Η πόλη ήταν η κύρια βάση των αντικαθεστωτικών επαναστατών, που πήραν την εξουσία εκεί τον περασμένο Φεβρουάριο. Στις 25 Μαΐου, τα δύο μπαούλα και το χρηματοκιβώτιο μετακινήθηκαν από το θησαυροφυλάκιο χωρίς έγκριση, και μεταφέρθηκαν σε άλλη τράπεζα, κοντά στο ξενοδοχείο Dujal. Όμως, μόνο το ένα μπαούλο έφτασε στον προορισμό του. Επιπλέον, η Ensoli υποψιάζεται ότι οι κλέφτες έψαξαν τα μπαούλα και το χρηματοκιβώτιο, άρπαξαν τα χρυσά και τα ασημένια αντικείμενα και άφησαν αυτά που είχαν μικρότερη αξία στο εναπομένον μπαούλο, το μοναδικό που έφτασε στον προορισμό του. Ο Θησαυρός της Βεγγάζης περιλαμβάνει πολύ σπουδαία αρχαία αντικείμενα που ανακαλύφθηκαν στην Κυρηναϊκή μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Ιταλία κατέλαβε τη Λιβύη, μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τα σημαντικότερα αντικείμενα βρέθηκαν το 1917 στο Ναό της Αρτέμιδος στην Κυρήνη, τη μεγαλύτερη ελληνική πόλη στην Αφρική, ανατολικά της Βεγγάζης. Τα χρυσά χρονολογούνται από τον 6ο και 5ο αιώνα π. Χ. και περιλαμβάνουν σκουλαρίκια, ανάγλυφες κεφαλές και μια πλάκα που απεικονίζει μια μάχη. Άλλα αντικείμενα προέρχονται από τα Προπύλαια των ελληνιστικών χρόνων στην Πτολεμαΐδα (μεταξύ Κυρήνης και Βεγγάζης), στα οποία έγιναν ανασκαφές το 1937. Επίσης, περιλαμβάνονται 2.000 νομίσματα από τη «Συλλογή Meliu». Ο Θησαυρός της Βεγγάζης αποτελείται από 364 χρυσά νομίσματα, 2.433 ασημένια, 4.484 μπρούτζινα, 306 κοσμήματα και 43 άλλα αρχαία αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων και αγαλμάτων. Το 1942, όταν οι Συμμαχικές δυνάμεις πλησίασαν τη Λιβύη, Ιταλοί αρχαιολόγοι στη Βεγγάζη μάζεψαν το θησαυρό και στις αρχές της επόμενης χρονιάς τον έστειλαν στη Ρώμη, φυλαγμένο στις στρατιωτικές κασέλες. Τον Μάιο του 1944, για λόγους ασφαλείας, οι κασέλες μεταφέρθηκαν βόρεια, στην Κρεμόνα και αργότερα στην Μπρέντα, στους Δολομίτες. Μετά τον πόλεμο, επέστρεψαν στη Ρώμη, στο Museo Coloniale. Το 1961 ο θησαυρός γύρισε στη Λιβύη, όπου και καταγράφηκε, δυστυχώς χωρίς να φωτογραφηθεί. Τότε ήταν που τοποθετήθηκε σε τραπεζικό θησαυροφυλάκιο στη Βεγγάζη και παρέμεινε εκεί και επί Καντάφι. Το 1980 εμπλουτίστηκε με περισσότερα αρχαιολογικά ευρήματα. Φέτος, αφού οι επαναστατικές δυνάμεις της Λιβύης καθιέρωσαν το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο στη Βεγγάζη, ο Φαντέλ Αλή Μοχάμεντ διορίστηκε πρόεδρος του αρχαιολογικού τμήματος. Στις 2 Ιουνίου ανέφερε την κλοπή του θησαυρού. Επίσης, απευθύνθηκε στον Ιταλό υπουργό εξωτερικών, Franco Frattini, ζητώντας τη βοήθειά του. Το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν φωτογραφίες των χιλιάδων αντικειμένων κι έτσι καθίσταται δύσκολο να αναγνωριστούν τα κομμάτια αν εμφανιστούν στην αγορά. Η Ensoli περιέγραψε την κατάσταση «εντελώς αξιοθρήνητη». Martin Bailey