11/01/2009

Αλλο ενα ιστολοφιο για τον Ιολα

Αν δεν ήταν ομοφυλόφιλος, όλα θα είχαν τελειώσει...

Ακόμη θυμάμαι τα δημοσιεύματα των κιτρινοφυλλάδων της εποχής του '80, για τον Αλέξανδρο Ιόλα (Η "βίλα των οργίων", οι "σιχαμεροί κίναιδοι" και πολλά-πολλά ακόμη). Έναν από τους πιο σπουδαίους Έλληνες των Τεχνών, που όπως διαβάζω το σπίτι του που ήταν ένα ζωντανό μουσείο, ρημάζει, ρημάζει, ρημάζει...

Αντιγράφω απόσπασμα από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία:
(...)Λένε ότι ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Στην Αγ. Παρασκευή αυτές περισσεύουν και εξαιτίας τους ένας μοναδικός χώρος, που θα μπορούσε να είναι στολίδι για την πόλη ως πολιτιστικό κέντρο, κινδυνεύει να γίνει -τι πρωτότυπο!- μπετόν.
(...) Ο Ιόλας αγόρασε τη γη το 1965. Ηταν ήδη βαθύπλουτος αλλά ήθελε να γυρίσει στην Ελλάδα. Ανέθεσε το έργο στον σπουδαίο αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, που πήρε για βοηθό τον Τσαρούχη. Από την αρχή τα σχέδια ήταν μεγαλεπήβολα αλλά το αποτέλεσμα γινόταν σταδιακά ακόμη πιο εντυπωσιακό, καθώς ενσωματώνονταν στο σπίτι έργα τέχνης. Ακόμη και η κουπαστή στη σκάλα ήταν γλυπτό, της Claude Lalanne. Την ξήλωσαν κι αυτή.

Πικάσο, Ντε Κίρικο, Μιρό, Γουόρχολ, Νταλί, Μαγκρίτ, Ερνστ, Χατζηκυριάκος-Γκίκας... Οσο ζούσε ο Ιόλας, στο σπίτι του η τέχνη ξεπερνούσε σε αξία πολλά μουσεία μαζί. Πολλοί από τους καλλιτέχνες ήταν φίλοι του και τον επισκέπτονταν εκεί. Πολλοί, όπως ο Γουόρχολ, ξεκίνησαν από τις γκαλερί του.

«Εκεί που ό,τι λάμπει είναι χρυσός» είναι ο τίτλος ενός ρεπορτάζ του περιοδικού «Vogue» το 1982. Η ρεπόρτερ γράφει εκστασιασμένη γι' αυτά που βλέπουν τα μάτια της. Μια πόρτα ντυμένη με χρυσάφι! Χρυσά γλυπτά, αρχαία αγάλματα και μεταξωτές κουρτίνες... Σήμερα στη θέση εκείνης της πόρτας υπάρχουν τσιμεντόλιθοι. Η είσοδος γίνεται από γειτονική μπαλκονόπορτα.

Το κτήμα και η βίλα όχι μόνο σαπίζουν, αλλά, παρά τη σειρά των αποφάσεων για απαλλοτρίωσή τους, πότε από τον Δήμο και πότε από το κράτος, αποτέλεσμα μηδέν. Υπουργοί Πολιτισμού και δήμαρχοι έρχονται και φεύγουν, υπόσχονται, συνεδριάζουν, υπογράφουν στα χαρτιά αλλά... τίποτα.

Ο Ιόλας το 1984 δωρίζει 47 έργα του στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης που δημιουργείται γύρω από αυτή τη συλλογή. Χαρίζει μερικούς ακόμη πίνακες στη Εθνική Πινακοθήκη. Εχει αποφασίσει να δωρίσει στο δήμο Αγ. Παρασκευής το χώρο, για να δημιουργηθεί Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης.
Κάποιοι γνωστοί του λένε ότι το σύνολο της συλλογής, σύμφωνα με μια διαθήκη του, θα κατέληγε ως κληροδότημα στο ελληνικό κράτος. Ομως ξαφνικά ξεσπάει μια θύελλα. Ενας τραβεστί καταγγέλλει όργια και αρχαιοκαπηλία στη βίλα. Οι κίτρινες εφημερίδες της εποχής ουρλιάζουν. Πολιτικοί και καλλιτέχνες που αναζητούσαν τη φιλία του τον αποφεύγουν. Είναι η αρχή του τέλους που θα κορυφωθεί με την αρρώστια του. Πάσχει από AIDS.

«Αν δεν ήταν όλα αυτά με τα σκάνδαλα και την ομοφυλοφιλία του, τότε πολύ γρήγορα και το θέμα της απαλλοτρίωσης θα είχε τελειώσει», μας λένε κάποιοι συνομιλητές. Είναι φανερό ότι μετά το θάνατό του οι πολιτικοί στρέφουν το... σεμνότυφο βλέμμα τους και δεν βλέπουν την ουσία, την πολιτιστική αξία του ακινήτου και των περιεχομένων του και την ανάγκη προστασίας. Οι βάνδαλοι, με λόγια και με πράξεις, έχουν το πάνω χέρι. (...)

Δεν υπάρχουν σχόλια: