Τα φώτα φωτίζουν την... αθλιότητα

Λαμπιόνια, βρωμιές και βρωμοδουλειές σε μια πόλη που έχει χάσει προ πολλού την αθωότητά της

ΑΧ. ΧΕΚΙΜΟΓΛΟΥ

Σε μια πρωτεύουσα που βρωμίζει όλο και περισσότερο, κάθε ώρα, κάθε ημέρα, σε κάθε δρόμο και πλατεία από το κέντρο ως την πιο απομονωμένη γειτονιά, οι λύσεις και οι παρεμβάσεις του Δήμου Αθηναίων μόνο αποτελεσματικές δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Ο δήμαρχος κ. Ν. Κακλαμάνης άναψε την Πέμπτη το χριστουγεννιάτικο δέντρο στο Σύνταγμα, τα λαμπιόνια φώτισαν τους δρόμους, αλλά τα σκουπίδια, γιορτή και καθημερινή, αποτελούν μόνιμο πια σκηνικό και πίσω τους κρύβουν και τις άλλες βρωμιές και... βρωμοδουλειές που καταδυναστεύουν την πόλη.

Νύχτα Σαββάτου στην καρδιά της πόλης, τα κορίτσια από την Αφρική, κρατώντας λευκές ομπρέλες, φορούν πολύχρωμα κολάν και κάνουν πιάτσα υπό δυνατή βροχή. Το νερό παρασύρει τα βουνά των σκουπιδιών στους χειμάρρους της ασφάλτου. Δίπλα, ένα «φίδι» από λαμαρίνα κορνάρει και ξανακορνάρει, όμως τίποτε δεν κουνιέται. Το μπλοκαρισμένο στην κίνηση περιπολικό ανοίγει φώτα και σειρήνες, και τα κορίτσια ενστικτωδώς μαζεύονται, όμως γρήγορα καταλαβαίνουν ότι δεν είναι αυτές που έχει στο μυαλό του ο αστυνομικός. Το μόνο που θέλει είναι να τον αφήσουν να περάσει. Σε αυτήν την πόλη, σε μια εποχή που όλοι πίστευαν ότι θεμελιώδη ζητήματα όπως η καθαριότητα και η τήρηση της τάξης θα είχαν επιλυθεί, ο νόμος είναι μάλλον περιττός.

* Πόλη των σκουπιδιών

Ενα μεγάλο κομμάτι του Δήμου Αθηναίων υποφέρει από τους ατελείωτους τόνους σκουπιδιών που ενίοτε καλύπτουν αυτοκίνητα και πεζοδρόμια, σχηματίζοντας μικρές χωματερές στους δρόμους της πόλης. Σε κεντρικές, πολυπληθείς και πολυσύχναστες περιοχές της πρωτεύουσας, παραμονές εορτών, με την αγορά να δουλεύει ολόκληρη την ημέρα, δίπλα σε κτίρια κρατικών φορέων, πολυκαταστήματα, κεντρικές αγορές, σχολεία και πάρκα οι κάδοι και τα απορριμματοφόρα του Δήμου Αθηναίων φαίνεται να μην επαρκούν. Κάτοικοι και επαγγελματίες δηλώνουν αγανακτισμένοι, μιλώντας για την ορατή αισθητική όχληση και τα αόρατα μικρόβια. Εξάρχεια, Αμπελόκηποι, Κουκάκι, Κυψέλη, Πατήσια είναι μόνο λίγες από τις περιοχές στις οποίες κάθε ημέρα τα σκουπίδια ξεχειλίζουν.

«Κατά τη διάρκεια της Ολυμπιάδας, στα Κάτω Πατήσια, ο δρόμος και το πεζοδρόμιο γυάλιζαν, δεν έβρισκες ούτε πετραδάκι κάτω» αναφέρει κάτοικος της περιοχής. «Τώρα τα σκουπίδια ξεχειλίζουν στους δρόμους» τονίζει και διερωτάται: «Αφού είχαν δείξει ότι μπορούν να κρατήσουν την πόλη καθαρή, πώς γίνεται να έχουμε επιστρέψει στο παλιό χάλι;». Τα Πατήσια δεν αποτελούν τη μόνη περιοχή που πλήττεται από τα βουνά των σκουπιδιών.

«Τα Εξάρχεια είναι μία από τις πιο βρώμικες περιοχές που έχω δει στη ζωή μου» σημειώνει τακτικός θαμώνας της περιοχής. Ιδια εικόνα και στους Αμπελοκήπους. «Η περιοχή είναι βρώμικη επί μονίμου βάσεως και τα λίγα ελεύθερα τετραγωνικά μέτρα στο πάρκο μετατρέπονται καθημερινά σε σκουπιδότοπο» τονίζει κάτοικος της περιοχής. Το σκηνικό επιδεινώνεται σε συνδυασμό με τα κατειλημμένα από τα αυτοκίνητα και τα μηχανάκια πεζοδρόμια, καθώς και από τη γενικότερη έλλειψη ελεύθερου χώρου. Ακόμη χειρότερα γίνονται τα πράγματα σε συνοικίες όπου υπάρχουν μεγάλα σουπερμάρκετ. Ο εφοδιασμός τους καθημερινά «μπουκώνει» τους κάδους από νωρίς το πρωί, με αποτέλεσμα τα σκουπίδια των περιοίκων να αφήνονται εκτός κάδου. Οταν βρέχει, το νερό παρασύρει τα σκουπίδια στους δρόμους της πρωτεύουσας συντελώντας στο φράξιμο των φρεατίων. Είναι ενδεικτικό ότι στην τελευταία μεγάλη βροχή αρκετοί σημαντικοί δρόμοι του κέντρου είχαν καταστεί άβατοι γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο.

Η γκρίνια των πολιτών είναι η μία όψη. Στην άλλη, κάποιες από τις δικαιολογίες του δήμου για τις ευθύνες του ακούγονται βάσιμες. «Πράγματι στο κέντρο υπάρχει πρόβλημα, καθώς καταγράφεται ισχυρό μεταναστευτικό ρεύμα που επιβαρύνει την περιοχή» αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας κ. Γ. Δημόπουλος. «Πολλές φορές το πρόβλημα δημιουργείται από τους δημότες που δεν βγάζουν τα σκουπίδια τους με τον σωστό τρόπο, δηλαδή τη νύχτα και σε συμπιεσμένη μορφή» σημειώνει. «Αλλες φορές δημιουργούνται καθυστερήσεις γιατί Αθίγγανοι καταλαμβάνουν τη χωματερή» λέει. Χωρίς τη συνεργασία δημοτών και επιχειρήσεων, η αποκομιδή των απορριμμάτων είναι πάρα πολύ δύσκολη. «Πρέπει να γίνουν πολλά βήματα μπροστά από όλους για να είμαστε ευχαριστημένοι» ομολογεί.

Οσο για την ανακύκλωση, παραμένει ακόμη ζητούμενο. «Πετάω συχνά μεγάλο όγκο από ανακυκλώσιμα υλικά γιατί δεν βρίσκω κάδους ανακύκλωσης κοντά μου» αναφέρει κάτοικος των Ανω Αμπελοκήπων. Οι Αμπελόκηποι, μία από τις πολυπληθέστερες περιοχές της Αθήνας, δεν διαθέτουν αρκετούς κάδους ανακύκλωσης, με αποτέλεσμα ακόμη και οι κάτοικοι που έχουν περισσή οικολογική συνείδηση να πρέπει να οργανώσουν ολόκληρη επιχείρηση για να ανακυκλώσουν τα απορρίμματά τους. Στο Κουκάκι, όπου οι μπλε κάδοι είναι αρκετοί, έχουν καταληφθεί σε μόνιμη βάση από τα σουπερμάρκετ και είναι ζήτημα τι μπορεί να ανακυκλωθεί από το περιεχόμενό τους.

«Το 30% του υλικού που υπάρχει στους μπλε κάδους είναι μη ανακυκλώσιμο» αναφέρει ο κ. Δημόπουλος. «Χρειαζόμαστε άλλα 2.500 συστήματα ανακύκλωσης στην πόλη για να πούμε ότι θα μπορούμε να έχουμε ικανοποιητικό αποτέλεσμα, όμως υπάρχει πρόβλημα με την Ελληνική Εταιρεία Ανακύκλωσης» τονίζει. Και προσθέτει: «Εχουμε ζητήσει από το ΥΠΕΧΩΔΕ την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου της ούτως ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματική».

* Γκέτο πίσω από το Δημαρχείο

Αλλά δεν είναι τα σκουπίδια η μοναδική «βρωμιά» στο πρόσωπο της πρωτεύουσας. Στη μεταολυμπιακή Αθήνα του 2007, ούτε χίλια μέτρα από το Κοινοβούλιο, το δημαρχιακό μέγαρο και μία από τις ακριβότερες εμπορικές οδούς του κόσμου, η ρύπανση, η πορνεία, η εγκατάλειψη, τα ναρκωτικά, το παράνομο εμπόριο και το έγκλημα σκιαγραφούν ένα απειλητικό παζλ που αμαυρώνει και υποβαθμίζει ένα μεγάλο τμήμα του ιστορικού κέντρου. Από την οδό Ευριπίδου ως την Ομόνοια, από τη Σαρρή ως την οδό Πειραιώς και από την Αγίου Κωνσταντίνου ως την οδό Δεληγιώργη, στην «άγρια πλευρά» του αθηναϊκού κέντρου, η ανομία και η παρακμή βασιλεύουν, καθώς το κράτος δηλώνει «απών». Κυρίες, κύριοι, καλώς ορίσατε στο γκέτο των Αθηνών.

* Τριτοκοσμικό άντρο

Δίπλα, στην οδό Μενάνδρου, δεκάδες μετανάστες αλλά και Αθίγγανοι έχουν στήσει ένα παράνομο παζάρι. Η Δημοτική Αστυνομία απλώς προσπερνά το σημείο, ουδείς νοήμων πρόκειται να ανοίξει φασαρία εδώ. Στη γωνία με τη Σοφοκλέους δεκάδες άτομα, όλων των εθνικοτήτων, στοιβάζονται σαν τα ποντίκια μπροστά από δύο καταστήματα. «Εδώ είναι οι κλεπταποδόχοι, σε αυτούς έρχονται τα πρεζάκια από όλη την Αθήνα και πουλάνε τα κλεμμένα» σημειώνει έμπειρος γνώστης της περιοχής. «Μη τυχόν φωτογραφίσετε εδώ, θα βρείτε μπελάδες» συμπληρώνει. Ξαφνικά ένας νεαρός τρέχει σαν σίφουνας, κρατώντας μια μαύρη τσάντα. «Πιάστε τον, κλέφτης!». Τέσσερις τον ακολουθούν και επιστρέφουν λίγο αργότερα άπραγοι. Πάνω από την πλατεία Κουμουνδούρου, στο συσσίτιο του Δήμου Αθηναίων επικρατεί πανικός. Εκατοντάδες ναρκομανείς, άστεγοι και μετανάστες δημιουργούν το αδιαχώρητο για ένα πιάτο φαΐ. Στα στενά πάνω από την Κουμουνδούρου, εγκαταλειμμένα κτίρια έχουν καταληφθεί από ένα ετερόκλητο σύνολο που μετά βίας ζει στις εσχατιές της νομιμότητας. «Σταβλίζονται κατά δεκάδες, το θέαμα είναι τραγικό» αναφέρει η πρόεδρος του συλλόγου «Παναθήναια» κυρία Βάσω Νικολακοπούλου. «Ελπίζω αυτή η κόλαση κάποτε να τελειώσει» λέει με πολύ παράπονο. Η κυρία Νικολακοπούλου είναι μία από τους λιγοστούς πια κατοίκους που έχουν απομείνει κάτω από την οδό Αθηνάς.

* Οικονομικό παράδοξο

Αποτελεί ιστορικό παράδοξο, αλλά ενόσω η μία πλευρά της περιοχής έχει αφεθεί στο έλεος της παρακμής, εν τούτοις στου Ψυρρή οι τιμές των ακινήτων βαίνουν αυξανόμενες ιλιγγιωδώς! Παρ' όλη την ανομία, την αναρχία και την υποβάθμιση, σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το 2006 η ευρύτερη περιοχή ήταν η ακριβότερη του κέντρου! Ακούγεται παρανοϊκό, ωστόσο, ενώ επάνω από την Κουμουνδούρου επικρατεί ένα τριτοκοσμικό κομφούζιο, στου Ψυρρή πουλιούνται πολυτελέστατα και πανάκριβα διαμερίσματα. Πολλοί κάτοικοι και επαγγελματίες κάνουν λόγο για εσκεμμένη υποβάθμιση της περιοχής, με σκοπό να πουληθούν σε ευτελείς τιμές γη και ακίνητα, τα οποία θα μπορούσαν να αποκτήσουν μεγάλη αξία όταν η περιοχή θα έχει «καθαρίσει» - κάτι που ζήτησε από την ΕΛ.ΑΣ. πριν από λίγες ημέρες ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ. Γ. Σανιδάς, έπειτα από καταγγελία της βουλευτού του ΠαΣοΚ κυρίας Αννας Διαμαντοπούλου και επαγγελματιών της περιοχής. «Στο εξωτερικό αυτή η μέθοδος "επένδυσης" είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και δεν αποτελεί κοινό μυστικό, όπως εδώ, αλλά αντικείμενο ακαδημαϊκής έρευνας στις πανεπιστημιακές σχολές» ομολογεί πεπειραμένος παράγοντας της κτηματομεσιτικής αγοράς.
Μαύρες Αφροδίτες

Πίσω από τη Βαρβάκειο, στην οδό Σωκράτους, με το σούρουπο, εμφανίζονται δεκάδες κοπέλες από την Αφρική, ντυμένες με φτηνά, προκλητικά ρούχα. Εδώ και χρόνια εκδίδονται σε αυτόν τον δρόμο, ενώ μεταξύ τους βρίσκονται και πολλές ανήλικες. Οι έλεγχοι από την Αστυνομία είναι μάλλον ισχνοί, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια στην περιοχή οι συλλήψεις για σωματεμπορία και μαστροπεία ήταν ελάχιστες. Τις φέρνουν κυρίως από τη Νιγηρία, πολλές φορές υπό την απειλή βουντού για την οικογένειά τους. Το κύκλωμα της πατρίδας τους τις έχει πείσει πως αν κάνουν ό,τι τους λένε στην Αθήνα, οι συγγενείς τους δεν θα πάθουν τίποτε. Είναι ζήτημα πόσες από αυτές διαθέτουν τις σχετικές άδειες ή έχουν κάνει υποτυπώδεις εξετάσεις υγείας. Οι «προστάτες» τους φροντίζουν ώστε κάποιες από αυτές να μπλέξουν και με τα ναρκωτικά, με στόχο να καταστούν ακόμη πιο ελέγξιμες, ενώ το ξύλο και τα βασανιστήρια είναι στην ημερήσια διάταξη. Είναι απορίας άξιον πώς από το 2004 που έκαναν την εμφάνισή τους στην περιοχή ως σήμερα δεν έχει γίνει απολύτως τίποτε γι' αυτές, καθώς στην κυριολεξία όλη η Αθήνα, όταν βγαίνει έξω, «πέφτει πάνω» σε αυτά τα θύματα του trafficking.
Το βασίλειο της «Ζουζού»

Η πλατεία Θεάτρου αποτελεί τον πυρήνα της κόλασης που φιλοξενεί η πρωτεύουσα στο κεντρικότερο σημείο της. «Από την ώρα που ήρθε ο ΟΚΑΝΑ εδώ, όλα άλλαξαν προς το χειρότερο» αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» έμπορος της περιοχής. «Πριν από λίγο ένας μπήκε στο μαγαζί σε άθλια κατάσταση, έπεσε κάτω και έπαθε κρίση επιληψίας». Σε κεντρική στοά της πλατείας χαμένες ψυχές και διαλυμένα κορμιά «τρυπιούνται» και ξαπλώνουν στα βρώμικα πεζοδρόμια. «Θες να την ακούσεις με τη Ζουζού;» ρωτάει ένας περαστικός που μετά βίας περπατά. Στην πλατεία Θεάτρου η «Ζουζού» είναι η βασίλισσα. «Ξέρεις τι είναι να έρχεσαι το πρωί για δουλειά και να βλέπεις στην είσοδο του κτιρίου κάποιον να ψάχνει να βρει φλέβα στον κολλητό του και να του καρφώνει τη σύριγγα με μανία;» διερωτάται σχεδόν απελπισμένος ένας αρχιτέκτων που δραστηριοποιείται στην περιοχή. «Εχουμε φτάσει πια σε σημείο που φίλοι και συνεργάτες δεν έρχονται στο γραφείο για να μας δουν» σημειώνει με πικρία.